Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2025

Λευκό Ρόδο: ΜΝΗΜΗ ΑΓΙΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΜΟΡΕΛ

Η μνήμη του τιμάται στις 13 Ιουλίου, επέτειο της θανάτωσής του με αποκεφαλισμό. «Λαιμητόμῳ τελειοῦται» θα μπορούσε να είναι η διατύπωση, αφού ο Νεομάρτυρας αποκεφαλίσθηκε, καταδικασμένοςσε θάνατο για «εσχάτη προδοσία» από το ναζιστικόκαθεστώς, σε ηλικία 25 ετών. Πρόκειται για τον Αλεξάντερ Σμορέλ, συνιδρυτή μαζί με τον φίλο του Χανς Σολ, της αντιναζιστικής οργάνωσης «Λευκό Ρόδο»,η οποία, με προκηρύξεις που απέστελλε ταχυδρομικά, προσπαθούσε να εξεγείρει τη συνείδηση των Γερμανών κατά του καθεστώτος. Την αγιοκατάταξη πληροφορούμαστε από την επίσημη ιστοσελίδα του Πατριαρχείου Μόσχας (6.2.2012, στα ρωσικά). Ο άγιος εικονίζεται με τη λευκή ιατρική μπλούζα και να κρατά ένα σταυρό μαζί με ένα άσπρο τριαντάφυλλο, σύμβολο του Λευκού Ρόδου και ταυτόχρονα πασχάλιο σύμβολο, σύμβολο της νίκης της ζωής πάνω στο θάνατο.


Το «Λευκό Ρόδο».

 Η ονομασία προτάθηκε από τον Νεομάρτυρα, εμπνευσμένη από ένα από-
σπασμα των «Αδελφών Καραμαζώφ» του Ντοστογέφσκυ, του αγαπημένου του συγγραφέα. Είναι
η στιγμή που περιγράφεται η επιστροφή του Χριστού στη γη, για να αναστήσει εκ νεκρών ένα
κοριτσάκι. «Το κοριτσάκι ανασηκώνεται στο φέρετρο και κοιτάζει τριγύρω, χαμογελώντας με ορ-
θάνοιχτα απορημένα μάτια, κρατώντας ένα μάτσο από άσπρα τριαντάφυλλα, που είχαν βάλει στα
χέρια της...». Τότε, ο Μέγας Ιεροεξεταστής αναγνώρισε και συνέλαβε τον Χριστό και ακολούθη-
σε ο περίφημος μονόλογός του... Ο πυρήνας της κίνησης απαρτιζόταν από φοιτητές της ιατρικής
σχολής του Πανεπιστημίου του Μονάχου, οι οποίοι σπούδαζαν, όντας παράλληλα ενταγμένοι στο
στράτευμα. Μετά τη μάχη του Στάλινγκραντ, κλιμάκωσαν τη δραστηριότητά τους, μοιράζοντας
προκηρύξεις χέρι με χέρι και αναγράφοντας αντιχιτλερικά συνθήματα στους τοίχους. Για τον λόγο
αυτόν, η οργάνωση, που επί μήνες ήταν στο στόχαστρο της Γκεστάπο, μπόρεσε να εξαρθρωθεί
στις 18 Φεβρουαρίου του 1943. Τέσσερις ημέρες μετά, με συνοπτικές διαδικασίες, εκτελέσθηκαν
με αποκεφαλισμό τα αδέλφια Χανς και Σοφία Σολ και ο Κρίστοφ Πρόμπστ, από το «Λαϊκό Δικαστή-
ριο» του διαβόητου Ρόλαντ Φράισλερ.
Ο Αλεξάντερ Σμορέλ είχε την ίδια τύχη στις 13 Ιουλίου της ίδιας χρονιάς, αφού συνελήφθη τον
Απρίλιο. Στη δίκη του δεν προσπάθησε να ελαφρύνει τη θέση του. Με παρρησία ομολόγησε ενώ-
πιον του Φράισλερ τις αντιναζιστικές πεποιθήσεις του, προκαλώντας την υστερική αντίδραση του
Φράισλερ, που ούρλιαζε, αποκαλώντας τον «προδότη».
Είχε γεννηθεί στη Ρωσία από Γερμανό πατέρα, γιατρό, από χρόνια εγκατεστημένο στη Ρωσία
και Ρωσίδα μητέρα. Για τον λόγο αυτόν ήταν βαπτισμένος Χριστιανός Ορθόδοξος. Παρά το γεγο-
νός ότι ο πατέρας του και η μητριά του ήταν ρωμαιοκαθολικοί, ο Αλέξανδρος ανατράφηκε ως Ορ-
θόδοξος. Παρακολούθησε μαθήματα ορθόδοξης κατήχησης, εκκλησιαζόταν τακτικά και τον έβλε-
παν συχνά με μια Βίβλο. Όπως φαίνεται και από την αλληλογραφία του, είχε διαβάσει κείμενα των
Πατέρων της Εκκλησίας.
Ομολογώντας σθεναρά την Ορθόδοξη πίστη, αντιστάθηκε στο άθεο ναζιστικό καθεστώς και
εξώθησε τους στενούς του φίλους και συμφοιτητές να κάνουν το ίδιο, ιδρύοντας την κίνηση του
«Λευκού Ρόδου» […].

Το περιεχόμενο των προκηρύξεων του Λευκού Ρόδου, βασικός συντάκτης των οποίων ήταν
ο Νεομάρτυρας, μαζί με τον Χανς Σολ, οδηγεί στο ασφαλές συμπέρασμα ότι ο αγώνας δεν ήταν
στενά πολιτικός. Στην 4η προκήρυξη, τονίζεται μεταξύ άλλων. «Κάθε λέξη από το στόμα του Χίτλερ
είναι ένα ψέμα. Όταν μιλά για ειρήνη, εννοεί τον πόλεμο και όταν κατά τρόπο βλάσφημο χρησι-
μοποιεί το όνομα του Παντοδύναμου, εννοεί τη δύναμη του κακού, τον εκπεσόντα άγγελο, τον
Σατανά. Το στόμα του είναι το δύσοσμο στόμιο της Κολάσεως και η ισχύς του εκ βάθρων κατα-
ραμένη. Είναι αλήθεια ότι πρέπει να αγωνιστούμε κατά του εθνικοσοσιαλιστικού τρομοκρατικού
κράτους με ορθολογικά μέσα. Όμως, οποιοσδήποτε εξακολουθεί να αμφισβητεί την πραγματι-
κότητα, την ύπαρξη δαιμονικών δυνάμεων, θα έχει αποτύχει σε μεγάλο βαθμό να αντιληφθεί τη
μεταφυσική διάσταση αυτού του πολέμου. Πίσω από τα συγκεκριμένα, ορατά περιστατικά, πίσω
από όλες τις αντικειμενικές και λογικές διαπιστώσεις, βρίσκουμε το υπέρλογο στοιχείο. Τον αγώνα
ενάντια στο δαίμονα, ενάντια στους υπηρέτες του Αντιχρίστου. Παντού και πάντοτε, οι δαίμονες
παραμόνευαν στο σκοτάδι, περιμένοντας τη στιγμή που ο άνθρωπος είναι αδύναμος. όταν με τη
δική του βούληση εγκαταλείπει τη θέση του στην τάξη της Δημιουργίας, όπως δημιουργήθηκε γι’
αυτόν από τον Θεό εν ελευθερία, όταν υποχωρεί στη δύναμη του κακού και αποχωρίζεται από τις
άνωθεν δυνάμεις κι αφού θεληματικά κάνει το πρώτο βήμα, οδηγείται ολοένα στο επόμενο με
ραγδαία επιταχυνόμενο ρυθμό. Παντού και σε όλους τους καιρούς της μεγαλύτερης κρίσης, έχουν
εμφανισθεί άνθρωποι, προφήτες και άγιοι, που αγαπάνε την ελευθερία τους, κήρυξαν τον Μονα-
δικό Θεό, και με τη βοήθειά Του οδήγησαν τον λαό στην αντιστροφή της πτωτικής του πορείας. Ο
άνθρωπος είναι, βέβαια, ελεύθερος, αλλά χωρίς τον αληθινό Θεό είναι ανυπεράσπιστος ενάντια
στο κακό. Είναι σαν καράβι χωρίς πηδάλιο, στο έλεος της θύελλας, σαν μικρό παιδί χωρίς τη μητέ-
ρα του, σαν σύννεφο που διαλύεται στον αέρα. Και σε ρωτάω, σα Χριστιανό που αγωνίζεσαι για τη
διαφύλαξη του πιο πολύτιμου θησαυρού σου, μήπως διστάζεις, μήπως ξεπέφτεις στη δολιότητα,
τον υπολογισμό και την αναβλητικότητα, με την ελπίδα ότι κάποιος άλλος θα σηκώσει το χέρι για
να σε υπερασπίσει; Δεν σου έδωσε ο Θεός τη δύναμη και τη θέληση να αγωνιστείς; Πρέπει να
χτυπήσουμε το κακό εκεί που είναι πιο δυνατό, και είναι πιο δυνατό στην εξουσία του Χίτλερ». Οι
Γερμανοί γνώριζαν για τα εγκλήματα του Ναζισμού! Στη 2η προκήρυξη καταγγέλθηκε ο διωγμός
των Εβραίων της Πολωνίας και η εξόντωση τουλάχιστον 300.000 από αυτούς, καθώς και ο διωγμός
εναντίον των ελίτ της πολωνικής κοινωνίας, με τον εγκλεισμό των πρωτότοκων γιών της πολωνικής
αριστοκρατίας σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και των θυγατέρων σε πορνεία των Ες-Ες στη Νορ-
βηγία. «Γιατί σας τα λέμε όλα αυτά, αφού τα ξέρετε πολύ καλά, κι αν όχι τα συγκεκριμένα, άλλα, το
ίδιο σοβαρά εγκλήματα που διέπραξε αυτή η τρομακτική συμμορία υπανθρώπων;», διερωτάται
το φυλλάδιο, που είναι ταυτόχρονα και ντοκουμέντο συνενοχής της πλειοψηφίας και κατάρριψης
του όψιμου ισχυρισμού ότι δήθεν δεν γνώριζαν... «Ο κάθε άνθρωπος επιθυμεί να απαλλαγεί από
μια τέτοιου είδους ένοχή, και ο καθένας ακολουθεί το δρόμο του με την πιο ήρεμη και ήσυχη συ-
νείδηση. Όμως, δεν μπορεί να απαλλαγεί. είναι ένοχος, ένοχος, ένοχος! Δεν είναι, όμως, αργά, να
απαλλαγούμε από αυτή την εξόχως κατακριτέα και υπόλογη για όλες τις πλάνες κυβέρνηση, για
να απαλλαγούμε από ακόμη μεγαλύτερη ενοχή». Ποτέ μην ξεχνάτε τον Θεό!... Άφησε τελευταία
παραγγελία του στον πατέρα του και στη μητριά του, στο τελευταίο του γράμμα πριν οδηγηθεί
στη λαιμητόμο· «Σήμερα, με τη θέληση του Θεού, η επίγεια ζωή μου θα κλείσει, προκειμένου να
μεταβώ σε μιαν άλλη, που ποτέ δεν θα τελειώσει, όπου όλοι μας θα συναντηθούμε... Δυστυχώς,
το χτύπημα αυτό θα είναι πιο σκληρό για σας παρά για μένα, γιατί φεύγω με τη βεβαιότητα ότι
υπηρέτησα την αλήθεια. Αυτό με αφήνει με ήσυχη τη συνείδηση, παρά το γεγονός ότι είναι κοντά
η ώρα του θανάτου... Σε λίγες ώρες θα είμαι σε μια καλύτερη ζωή, κοντά στη μητέρα μου και δεν
θα σας ξεχάσω. Θα παρακαλέσω τον Θεό να σας χαρίζει γαλήνη και ειρήνη. Θα σας περιμένω! Και
πάνω απ’ όλα, ένα πράγμα φυλάχτε στις καρδιές σας. Ποτέ μη ξεχνάτε τον Θεό!» Στις 18 Μαΐου
1943 τους έγραφε. «...Πρόσφατα διάβασα κάτι σ’ ένα πολύ καλό και με πολλά νοήματα βιβλίο,
που ταιριάζει σε όλους εσάς. “Όσο μεγαλύτερη είναι η τραγωδία της ζωής, τόσο πιο δυνατή πρέ-
πει να είναι η πίστη μας, όσο πιο καταδικασμένοι μοιάζουμε, με τόση μεγαλύτερη εμπιστοσύνη
πρέπει να αφήνουμε τις ψυχές μας στα χέρια του Θεού Πατέρα”. Έγραφε ο αββάς Θεόδωρος από
το Βυζάντιο [Θεόδωρος ο Στουδίτης]. “Για τον λόγο αυτό ευχαρίστησα τον Θεό για τις δοκιμασίες
μου, και άφησα τον εαυτό μου εντελώς στις ανεξερεύνητες βουλές της Προνοίας Του...”».
[…] Πνευματικές, λοιπόν, οι αφετηρίες του αγώνα του νεομάρτυρα Αλεξάνδρου και του Λευκού
Ρόδου. Η εγκληματική φυσιογνωμία του ναζισμού συνδέεται αιτιωδώς με τον αντιχριστιανικό και
νεοπαγανιστικό του χαρακτήρα. Αποτέλεσμα πειρασμού είναι η παραίτηση από το θείο δώρο της
ελευθερίας, που οδηγεί σε όλο και μεγαλύτερη κατάπτωση. Συνενοχή είναι και η ανοχή εκ μέρους
των πολιτών στα εγκλήματα εις βάρος του κάθε πλησίον, από μια εξουσία που είναι όχι μόνο τυ-
ραννική, αλλά και συμμορία του κοινού ποινικού δικαίου.


«Γιορτάζουμε την ακτινοβόλο μνήμη σου, μιμούμενοι το θάρρος σου, με αντίσταση στις αντίθε-
ες δυνάμεις και εχθρούς».
Από το τροπάριο του Αγίου, ο οποίος πρέπει να φωτίσει και εμάς τους Έλληνες, σε μια εποχή
που δεχόμαστε ανάλογους πειρασμούς. Το ψυχικό σθένος, με το οποίο ο νεομάρτυς Αλέξανδρος
και οι άλλοι νέοι του Λευκού Ρόδου βρήκαν το θάρρος να καταγγείλουν τις αντίθεες πρακτικές της
ίδιας της πατρίδας τους, με τίμημα την ίδια τους τη ζωή, ας μας εμπνέει να αντιστεκόμαστε στην
επέλαση των Ελλήνων νεοναζιστών.
Ζερβός, Γ., «Μνήμη Αγίου Αλέξανδρου Σμορέλ», εφημ. Χριστιανική (Πέμπτη, 19 Ιούλιος 2012) στη στήλη «Τα του Καίσαρος».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...