Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2025

«Γενηθήτω Φως!» Η Δημιουργία του Σύμπαντος και του Ανθρώπου (Γέν. 1,1 – 2,3)

Στην αρχή ο Θεός δημιούργησε τον ουρανό και τη γη. […] Τότε είπε ο Θεός «Να γίνει φως»· κι έγινε φως. […] Κι ονόμασε ο Θεός το στερέωμα «ουρανό». Τότε είπε ο Θεός: «Να συναχθούν σε έναν τόπο τα νερά που είναι κάτω από τον ουρανό, και να φανεί η στεριά». […] Μετά είπε ο Θεός: «Να πρασινίσει η γη». […] Τότε είπε ο Θεός: «Να γίνουν φωτεινά σώματα στο στερέωμα του ουρανού, για να χωρίζουν την ημέρα από τη νύχτα» […] Τότε είπε ο Θεός: «Να γεμίσουν τα νερά με ζωντανές υπάρξεις πλήθος, και να πετάνε πτηνά πάνω από τη γη προς το στερέωμα του ουρανού». […] Τότε είπε ο Θεός: «Να βγάλει η γη κάθε είδος ζωντανού οργανισμού: Όλα τα είδη των ζώων, των ερπετών και των θηρίων». […] Μετά είπε ο Θεός: «Ας φτιάξουμε τον άνθρωπο σύμφωνα με την εικόνα τη δική μας και την ομοίωση». […] «κατ’ εικόνα Θεού» τον δημιούργησε, τους δημιούργησε άντρα και γυναίκα. Τους ευλόγησε και τους είπε: «Να  κάνετε πολλά παιδιά, ώστε να πολλαπλασιαστείτε, να γεμίσετε τη γη και να κυριαρχήσετε σ’ αυτήν».

 H συμβολική κατανόηση της βιβλικής γλώσσας Τα όσα περιγράφονται στα κείμενα της Βίβλου δεν αποτελούν ένα είδος δημοσιογραφικού ρεπορτάζ. Και επειδή χρειάζεται να επισημάνουμε το γεγονός αυτό, χρησιμοποιούμε για τα πρώτα 11 κεφάλαια της Παλαιάς Διαθήκης τον όρο «Πρωτοϊστορία». Αυτό μας κάνει να σκεφτούμε τα ακόλουθα: Η Βίβλος χρησιμοποιεί γλώσσα ποιητική. Τι σημαίνει αυτό; Η ποιητική και συμβολική γλώσσα δεν είναι κυριολεκτική, όπως εκείνη των μαθματικών και της φυσικής αλλά είναι μεταφορική. Π.χ. η έκφραση «Ήλιος της Δικαιοσύνης» είναι μία ποιητική και συμβολική έκφραση. Δεν υπάρχει στην πραγματικότητα  ήλιος που να έχει ως ιδιότητα τη δικαιοσύνη. Ωστόσο, η έκφραση αυτή θέλει με αυτόν τον τρόπο να εκφράσει κάτι άλλο, κάτι που δεν είναι ορατό στα μάτια μας, αλλά μπορούμε να το γευτούμε με τον νου και την καρδιά μας. Η γλώσσα, που χρησιμοποιεί η Βίβλος για να περι γράψει τη Δημιουργία και τα τελικά Έσχατα είναι ποιητική και συμβολική. Προσοχή όμως στο σημείο αυτό! Τα όσα αποτυπώνονται στα κείμενα δεν είναι «παραμύθια»! Ούτε, επίσης, είναι αυτό που έγινε κάποτε «μια φορά κι έναν καιρό». Απεναντίας, στις βιβλικές διηγήσεις μέσω της ποιητικής και συμβολικής γλώσσας περιγράφεται αυτό που πραγματοποιείται συνέχεια στη ζωή όλων των ανθρώπων και ιδιαίτερα μέσα στα βάθη της καρδιάς τους! Ο μύθος δηλ. είναι η περιγραφή μιας αλήθειας, η οποία ισχύει για όλους τους ανθρώπους και αναφέρεται σε αναζητήσεις, αγωνίες, προσδοκίες, ελπίδες αλλά και εμπειρίες, που είναι κοινές στον άνθρωπο κάθε εποχής. Και η περιγραφή αυτής της αλήθειας, αυτού του μύθου, γίνεται με τη βοήθεια της ποιητικής και συμβολικής γλώσσας. 

Η βιβλική διήγηση για τη Δημιουργία του κόσμου, εκφράζει και αυτή σπουδαίες αλήθειες με γλώσσα μυθική - ποιητική: Μας λέει πως πραγματικά πρέπει να είναι τούτος ο κόσμος, τούτος ο άνθρωπος, και πως οφείλει να συμπεριφέρεται απέναντι στον Θεό, στους συνανθρώπους του, στην κτίση, και τέλος, τον ίδιο του τον εαυτό.

 Σύγχρονες μορφές των θετικών επιστημών στοχάζονται για τη Δημιουργία του κόσμου: Werner Heisenberg, Steven Hawking 

Διακεκριμένοι ερευνητές από τον χώρο των θετικών επιστημών εξέφρασαν τις απόψεις τους για τη Δημιουργία του κόσμου, καθώς και για την ύπαρξη (ή μη ύπαρξη) ενός Δημιουργού Θεού. Κατά τον Γερμανό φυσικό Werner Heisenberg (1901-1976) «η γλώσσα της Αγίας Γραφής καθιστά δυνατή μία κατανόηση για την αισθητή συνάφεια του κόσμου πίσω από τα φαινόμενα. Χωρίς αυτήν δε θα ήταν δυνατό να έχουμε ηθική και κάποια κλίμακα αξιών. […] Αυτή η γλώσσα είναι στενά συγγενής περισσότερο με τη γλώσσα της ποίησης παρά με τη γλώσσα της φυσικής επιστήμης, που αποζητά την ακρίβεια» (Βλ. H. Küng, Η Αρχή των Πάντων. Επιστήμη και Θρησκεία. Μτφρ.: Ε. Θεοδώρου. Αθήνα: Ουρανός 2009, 217). Ο Άγγλος φυσικός Stephen Hawking (1942-2018), ήλπιζε ότι, μέσω των ερευνών του σχετικά με τη γένεση του Σύμπαντος, θα αναπτύξει μία «Μεγάλη Ενοποιημένη Θεωρία» (GUT - Grand Unified Theory αντί GOD). Με βάση τη θεωρία αυτή ως μία Θεωρία των Πάντων (TOE - Theory of Everything), ο ίδιος ο κόσμος θα εξηγούσε τον εαυτό του και ο Θεός ως Δημιουργός δεν θα ήταν αναγκαίος. Με άλλα λόγια, ό,τι αφορά στη δημιουργία και λειτουργία του κόσμου, θα μπορούσε να αποδοθεί σε δυνάμεις και ιδιότητες που υπάρχουν μέσα στον ίδιον τον κόσμο· συνεπώς, δεν θα χρειαζόταν να αναζητηθεί μία δύναμη έξω από τον κόσμο ούτε και ένας Δημιουργός Θεός. Η εν λόγω θεωρία δεν έγινε απόλυτα κατανοητή μήτε και αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα.

 Έχει αξία για τον σύγχρονο άνθρωπο η διήγηση για τη Δημιουργία;  

Ανακαλύπτοντας τον Δημιουργό Θεό μέσα από το κείμενο της Γένεσης Οι βιβλικές διηγήσεις για τη Δημιουργία του κόσμου είναι γεμάτες από εικόνες και περιγραφές, οι οποίες βασίζονται στις γνώσεις που είχαν οι άνθρωποι της εποχής εκείνης, κατά την οποίαν συγγράφηκαν τα κείμενα αυτά. Ωστόσο, οι διηγήσεις αυτές απαντούν με απλά λόγια σε σπουδαία θεμελιώδη ερωτήματα που θέτουν οι άνθρωποι σε κάθε εποχή. Τέτοια ερωτήματα θέτει και ο σύγχρονος άνθρωπος, ο οποίος ζει στην εποχή της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. 

Οι θετικές επιστήμες εξετάζουν τον τρόπο δημιουργίας του κόσμου και όχι τον Δημιουργό του, ούτε και το νόημα που έχει η ανθρώπινη ζωή. Στα ερωτήματα αυτά απαντά με τη δική της ποιητική και συμβολική γλώσσα η Αγία Γραφή. Ποια είναι τα ερωτήματα αυτά; • Ποια είναι η δημιουργική αρχή του κόσμου; Ο αγαθός Θεός, ο Οποίος είναι η πρωταρχική αιτία του παντός και του καθενός. Τα πάντα τα δημιούργησε από ιλιγγιώδη αγάπη και όχι ανάγκη.

 • Υφίσταται δεύτερος θεός (άστρο, ζώο ή άνθρωπος) κοντά στον Θεό; Όχι! Κανένας Θεός δεν υπάρχει εκτός του Θεού και Αυτός υπάρχει αιώνια. 

 • Υπάρχουν στον κόσμο δύο δυνάμεις, το καλό και το  κακό, που πολεμούν η μία την άλλη; Όχι! Υπάρχει μόνο το αγαθό, μόνο το καλό, μόνο ο Θεός. Αυτό το οποίο στα μάτια εμφανίζεται ως κακό, δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία ασθένεια, μία αρρώστια και όχι μία άλλη δύναμη. 

• Υπάρχει ένα μέρος της ζωής μας που είναι κατώτερο και κάποιο άλλο που είναι ανώτερο; Δηλ. το πνεύμα του ανθρώπου είναι ανώτερο και σπουδαιότερο στα μάτια του Θεού από την ύλη; Με κανένα τρόπον! Ο κόσμος του καλού Δημιουργού Θεού και μαζί με αυτόν και η ύλη, και το ανθρώπινο σώμα και η ζωή των δύο φύλων είναι στο βάθος καλά - όμορφα: Καί εἶδεν ὁ Θεός πάντα, ὅσα ἐποίησε, καί ἰδού καλά λίαν (Γέν. 1, 31)

• Ποιος είναι ο σκοπός της Δημιουργίας; Ο μεγάλος σκοπός της Δημιουργίας είναι ο άνθρωπος όχι απομονωμένος από τον συνάνθρωπό του, από την κτίση και από τον Θεό, αλλά σε κοινωνία – συνομιλία μαζί τους. Ο άνθρωπος πλάστηκε για να είναι ον που κοινωνεί με τους άλλους και τον Δημιουργό του. Ουσιαστικά ο σκοπός και το μοντέλο της Δημιουργίας φανερώθηκε με τον Θεάνθρωπο που εκούσια σαρκώθηκε, σταυρώθηκε και αναστήθηκε για να γευθούμε χαρά ανώτερη από τον Παράδεισο. «Για την Εκκλησία ο ιδανικός κόσμος δεν βρίσκεται στο παρελθόν αλλά στο μέλλον, και δεν είναι άλλος κόσμος παράλληλος προς τον δικό μας, αλλά ο ένας και μοναδικός κόσμος – κτίσμα του Θεού, όταν θα έχει ανακαινισθεί» (Θ. Παπαθανασίου, «Η Πτώση». Διάβαση 3 (1998) 5-10 


 Πηγή: Σωτήριος Δεσπότης, Νικόλαος Παύλου, Αθανάσιος Στογιαννίδης,Α´ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ,Θέματα από την Αγία Γραφή,  σελ: 15-20

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...