Ό,τι δεν είναι ο άνθρωπος πραγματικά, αλλ’ επιθυμεί να είναι, αυτό το κάνει Θεό του ή αυτό είναι
ο Θεός του. […] Διότι δεν δημιούργησε ο Θεός τον άνθρωπο κατ’ εικόνα του, όπως λέγεται στη
Βίβλο, αλλ’ ο άνθρωπος τον Θεό κατ’ εικόνα του[…]. Κάθε Θεός είναι ένα ον της φαντασίας, μια
εικόνα και μάλιστα μια εικόνα του ανθρώπου, αλλά μια εικόνα την οποία ο άνθρωπος θέτει έξω
από τον εαυτό του και την παρουσιάζει ως ένα ανεξάρτητο ον.
Feuerbach, L., Vorlesungen über das Wesen der Religion, Leipzig, 1851, σελ. 293.
Η απόλυτη ουσία, ο Θεός του ανθρώπου είναι η ίδια η δική του ουσία […]. Η συνείδηση του Θεού
είναι η αυτοσυνείδηση του ανθρώπου, η γνώση του Θεού είναι η αυτογνωσία του ανθρώπου.
[…] Ο άνθρωπος είναι για τον άνθρωπο Θεός (homo hominis Deus est) […]. Το μυστικό της Θε-
ολογίας είναι η ανθρωπολογία […]. Ο άνθρωπος είναι το κέντρο της θρησκείας, ο άνθρωπος είναι
το τέλος της θρησκείας.
Feuerbach, L., Das Wesen des Christentums, Leipzig, 1841, κεφ. 1, σελ. 6· κεφ. 2, σελ. 15· κεφ. 28, σελ. 325-
326· κεφ. 19, σελ. 222.
Κριτική του Φόυερμπαχ από τον Μαρξ
Ο Feuerbach ξεκινά από το δεδομένο της θρησκευτικής αλλοτρίωσης, του αναδιπλασιασμού του
κόσμου σε έναν θρησκευτικό και έναν εγκόσμιο.
Marx, Κ., Θέσεις για τον Φόυερμπαχ, Μτφρ. Γ. Μπλάνας, Ερατώ, Αθήνα, 2004, σελ. 63.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας