Το κυνήγι των μαγισσών

Από το ιστολόγιο της Ξανθής

Η ιστορία του κυνηγιού μαγισσών

Πριν από τον 9ο αιώνα μ.Χ.: Ο λαός πίστευε στην ύπαρξη των Μάγων/-ισσών. Συνήθως ήταν γι’ αυτούς γυναίκες που χρησιμοποιούσαν τη μαύρη μαγεία για να βλάψουν τους άλλους ανθρώπους. Έτσι αναπαράγονταν τα αρχέτυπα του «πονηρού θηλυκού», της «αμαρτωλής Εύας» που εξωθεί τον συνάνθρωπό της στην αμαρτία και στο κακό. Διώξεις κατά κάποιας αιρετικής ομάδας στα πλαίσια ενός χριστιανικού κράτους υπήρξαν ήδη από την εποχή του Μ. Κων/νου (4ος μ.Χ.), του οποίου διάταγμα απαγόρευε τους μάντεις να τελούν τα καθήκοντα τους, άσχετο αν ο ίδιος ο Κων/νος στηρίχτηκε σε κάποιο από αυτά για να ιδρύσει την Κων/πολη. Έτσι και οι μάγισσες την εποχή εδώ πριν τον 9ο αι. η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δίδασκε επισήμως ότι οι Μάγισσες δεν υπήρχαν. Ήταν αιρετική δήλωση να δέχεται κανείς την ύπαρξή τους. «Για παράδειγμα, η Σύνοδος του Αγ. Πατρικίου που έλαβε χώρα τον 5ο αιώνα αποφάνθηκε ότι «Όποιος χριστιανός πιστεύει στην ύπαρξη βρικολάκων στον κόσμο, δηλαδή στην ύπαρξη μαγισσών, θα αναθεματίζεται. Όποιος διαδίδει την ύπαρξη σε συνάνθρωπό του δεν θα γίνεται δεκτός στην εκκλησία μέχρι να ανακαλέσει ο ίδιος το έγκλημα που διέπραξε». Ένα θρησκευτικό διάταγμα από τη Σαξονία (775 – 790 μ.Χ.) απέδιδε την αιτία ύπαρξης αυτών των στερεότυπων στην παγανιστική πίστη: «Όποιος παρασυρθεί από τον Διάβολο και συνταχθεί με την πίστη των παγανιστών ότι οι μάγοι και οι μάγισσες τρώνε ανθρώπους και οδηγήσει στην πυρά κάποιων από αυτούς [τους φερόμενους ως μάγους]… θα τιμωρείται με θάνατο».

Γύρω στα 975 μ.Χ.: Οι τιμωρίες για την κατηγορία της μαγείας και τη χρήση θεραπευτικών μαγικών μεθόδων δεν ήταν και οι πιο βαριές. Το αγγλικό κείμενο της εξομολόγησης έλεγε: «Αν μία γυναίκα ασκεί τη μαγεία και τη γητειά και (χρησιμοποιεί) μαγικά φίλτρα, θα νηστέψει για δώδεκα μήνες…. Αν σκοτώσει κάποιον με τα φίλτρα της, θα νηστέψει για εφτά χρόνια». Ως νηστεία οριζόταν η κατανάλωση ψωμιού και νερού μόνο. Το 1450 Άρχισαν οι πρώτες μεγάλες διώξεις Μαγισσών σε όλη την Ευρώπη. Η Εκκλησία έπλασε μία φανταστική θρησκεία του κακού χρησιμοποιώντας τα στερεότυπα που κυκλοφορούσαν από την προ Χριστού εποχή. Είπε ότι οι Παγανιστές που λάτρευαν την Άρτεμη και άλλους θεούς και θεές ήταν Μάγοι και Μάγισσες που απήγαν παιδιά, σκότωναν και έτρωγαν τα θύματά τους, πουλούσαν την ψυχή τους στον Σατανά, συμμαχούσαν με δαίμονες, πετούσαν στον αέρα, συναντιόνταν μέσα στη νύχτα, προκαλούσαν ανδρική ανικανότητα και στειρότητα, εξαφάνιζαν τα ανδρικά γεννητικά όργανα κ.α. Οι ιστορικοί εκτιμούν ότι αυτή η γενοκτονία με το θρησκευτικό υπόβαθρο, είχε ως κίνητρο την επιθυμία της Εκκλησίας να διατηρήσει ένα αποκλειστικό θρησκευτικό μονοπώλιο ή ότι αποτελούσε ένα «μέσο καταστολής, μία μορφή κυριάρχησης της αποκλίνουσας συμπεριφοράς, μία έντονη αντίδραση απέναντι στις γυναίκες ή ένα μέσο του απλού λαού να βρει αποδιοπομπαίους τράγους για την κατεστραμμένη σοδειά του, τα ψόφια ζωντανά του ή τα νεκρά βρέφη και παιδιά του». Ο Walter Stephens, καθηγητής ιταλικών σπουδών στο πανεπιστήμιο John Hopkins, προτείνει μία νέα θεωρία: «Νομίζω ότι οι Μάγισσες είναι οι αποδιοπομπαίοι τράγοι του Θεού». 2 Οι θρησκευτικοί ηγέτες πίστευαν ότι έπρεπε να διατηρήσουν τόσο την εικόνα του παντοδύναμου όσο και την εικόνα του αγαπητού θεού. Έτσι, έπρεπε να επινοήσουν τις Μάγισσες και τους δαίμονες προκειμένου να εξηγήσουν τη διάσταση του κακού που υπάρχει στον κόσμο. 1450: Ο Γουτεμβέργιος εφηύρε την τυπογραφία και έκανε έτσι πραγματικότητα τη μαζική εκτύπωση βιβλίων. Κατά συνέπεια τα παπικά διατάγματα και τα βιβλία για τη δίωξη Μαγισσών διαδόθηκαν ευρέως. Το κυνήγι Μαγισσών κατέστη ευκολότερο τώρα.
Τα μέτρα κατά των Μαγισσών ήταν ισχυρά. Με την δικαιολογία ότι επέλεγαν να πουλήσουν την ψυχή τους στον Διάβολο διέπρατταν σοβαρότατα εγκλήματα κατά παντός ανθρώπου και του ίδιου του Θεού. Το διπλό αυτό έγκλημα κατέταξε τη μαγεία στην κατηγορία των κατ’ εξαίρεσιν (crimen exceptum) και έδινε την άδεια να μην λαμβάνονται τόσο σοβαρά τα αποδεικτικά στοιχεία προκειμένου να καταδικάζονται. Επιτρέπονταν καταθέσεις μικρών παιδιών και τα βασανιστήρια ήταν αποδεκτές μέθοδοι για την ομολογία της απόδειξης της ενοχή.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ: THE STORY OF CIVILIZATION, WILL DURANT – NEWYORK 1959- Η ΙΕΡΑ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ (www.egolpion.com)

Το Malleus Maleficarum είνα ένα έργο που συντάχθηκε από δύο Δομινικανούς μοναχούς-ιεροεξεταστές, τον Χάινριχ Κράμερ (Ερρίκος Κραίμερς ή Heinrich Kramer) και τον Γιάκομπ Σππένγερ (Ιάκωβος Σπρέγκερ ή Jacob Sprenger), οι οποίοι ισχυρίζονταν μέσα στο βιβλίο ότι είχαν εξουσιοδοτηθεί από τον Πάπα ΙννοκέντιοΗ΄ να ασκήσουν διώξεις κατά των μαγισσών σε όλη τη Γερμανία μέσω ενός Παπικού διατάγματος της 5ης Το κείμενο ήταν τόσο δημοφιλές ώστε πούλησε περισσότερα αντίτυπα από οποιοδήποτε άλλο έργο, εκτός της Βίβλου. Η πλήρης μετάφραση του τίτλου είναι … “Η σφύρα των μαγισσών”. Προέρχεται από τις λατινικές λέξεις malleus=σφύρα και από το Maleficarum που σημαίνει «κακοβουλία», «κακεντρέχεια», «μοχθηρία» και…«γοητεία». Ουσιαστικά, αυτό το βιβλίο αποτελεί τον νόμο με τον οποίο δικάζονταν οι μάγισσες κατά την Ιερά Εξέταση αλλά και όλοι όσοι είχαν ανάμειξη με την τέχνη της μαγείας. Είναι το απόλυτο εγχειρίδιο-όπλο στα χέρια των Ιεροεξεταστών.

Πηγή