Μικροί κι ανώριμοι ή μεγάλοι κι επικίνδυνοι;

Ανακάλυψα στο ίντερνετ ένα κατηχητικό βοήθημα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών το οποίο έχει επιμεληθεί ο Πρωτ. Θεμιστοκλής Μουρτζανός με θέμα : 

Σύγχρονα τραγούδια: αφορμή συζήτησης με τους νέους μας
(συνέχεια)

Θέμα 25: Μικροί κι ανώριμοι ή μεγάλοι κι επικίνδυνοι;

Στοχοθεσία: Α. Συχνά οι νέοι παραπονιούνται ότι δεν τους κατανοούν οι μεγαλύτεροι, κυρίως σε ό,τι αφορά στις απαιτήσεις που έχουν από αυτούς. Η απάντηση είναι η παιδική ειλικρίνεια, να μπορούμε να συζητούνε  οι γενιές, κι αν οι μεγάλοι δεν το θέλουν ή δεν είναι έτοιμοι, ας προσπαθήσουν οι νεώτεροι

Β. Ο χρόνος είναι για τις περισσότερες οικογένειες εχθρός. Οι μικρότεροι βιάζονται να μεγαλώσουν, οι μεγαλύτεροι κατά βάθος αντιμετωπίζουν τους νέους σαν παιδιά. Χρειάζεται να συναντηθούν η πείρα κι ο ενθουσιασμός, κι αυτό θα γίνει με όπλα την ειλικρίνεια, την εμπιστοσύνη και την αγάπη που απελευθερώνουν από τον εγωισμό

Τι έπαιξα στο Λαύριο

(μουσική, στίχοι, τραγούδι Διονύσης Σαββόπουλος, από το δίσκο 20 χρόνια δρόμος )

Δεν ξέρω τι να παίξω στα παιδιά στην αγορά στο Λαύριο

Είμαι μεγάλος με  τιράντες και γυαλιά κι όλο φοβάμαι το αύριο

Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά, έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα

και μας κοιτάζουν με μάτια σαν κι αυτά όταν ξυπνούν στις δύο η ώρα

Ζούμε μέσα σ’ ένα όνειρο που τρίζει σαν το ξύλινο ποδάρι της γιαγιάς μας,

Μα ο χρόνος ο αληθινός σαν μικρό παιδί είναι εξόριστος,

Μα ο χρόνος ο αληθινός είναι ο γιος μας ο μεγάλος κι ο μικρός!

Δεν ξέρω τι να παίξω στα παιδιά μα ούτε και στους μεγάλους

Πάει καιρός που έχω μάθει ξαφνικά πως είμαι άσκημο -παπαγάλος

Πώς να τα κρύψεις όλα αυτά έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλοι

Και σε κοιτάζουν με μάτια σαν κι αυτά όταν γυρνάς μέσα στην πόλη

Ζούμε μέσα σ’ ένα όνειρο που τρίζει σαν το ξύλινο ποδάρι της γιαγιάς μας,

Μα ο χρόνος ο αληθινός σαν μικρό παιδί είναι εξόριστος,

Μα ο χρόνος ο αληθινός είναι ο γιος μας ο μεγάλος κι ο μικρός!

Τι να παίξω στα παιδιά: Μία παράσταση είναι ολόκληρη η ζωή μας. Μόνο που υπάρχουν οι καλοί και οι κακοί ηθοποιοί. Το πρόβλημα της παράστασης είναι βέβαια το ξεπέρασμα της υποκρισίας και η αίσθηση της ειλικρίνειας

Φοβάμαι το αύριο: Ο μεγάλος φοβάται τι θα γίνει στο μέλλον, ακριβώς γιατί νιώθει την δέσμευση του χρόνου, το φόβο των γηρατειών, το φόβο της φθοράς. Αντίθετα εντελώς λειτουργούν τα παιδιά και οι νέοι. Ο νέος νιώθει τη ζωή μπροστά του και δεν φοβάται, είναι ριψοκίνδυνος και δεν δεσμεύεται από το χρόνο (το βλέπουμε στα τρέλες με τα μηχανάκια και όχι μόνο)

Πώς να κρυφτείς…τα ξέρουν όλα: Μπροστά στα μάτια των παιδιών πέφτουν οι μάσκες της υποκρισίας και της ηθοποιίας, η αθωότητα γίνεται καθρέφτης!

Όταν ξυπνούν στις δύο η ώρα: Φοβερή ειρωνεία και σαρκασμός, τα παιδιά που μεγαλώνουν απότομα και αργούν να ξυπνήσουν είτε από την διασκέδαση είτε την τεμπελιά

Όνειρο που τρίζει: Το όνειρο που ζει ο κόσμος των μεγάλων είναι ο ψεύτικος κόσμος μας, καθώς τρίζει γιατί δεν είναι αληθινός. Οι μεγάλοι κοροϊδεύουν εαυτούς και αλλήλους, θεωρώντας πως ζούνε, ενώ στην ουσία απλώς επιβιώνουν. Άλλωστε, ζωή σημαίνει να χαίρεσαι το χρόνο σου, να αγαπάς ό,τι κάνεις, να βρίσκεις νόημα σε ό,τι κι αν κάνεις. Αλλιώς, αν απλώς κοιτάς να περνάς το χρόνο σου, να βγάλεις χρήματα, να προσφέρεις υλικά, χωρίς να έχει βαθύτερο νόημα η ζωή σου, απλώς επιβιώνεις

Ο χρόνος ο αληθινός: Το αληθινό νόημα του χρόνου είναι η εξορία του στην παιδικότητα, που σημαίνει η εξορία του στην αθωότητα και την αγνότητα, η εξορία στην αρετή και στην υπέρβαση της κακίας. Γι’ αυτό είναι και τα δύο μικρά παιδιά του δημιουργού η προσωποποίηση του γνήσιου χρόνου

Τι να παίξω στους μεγάλους: Ακόμα και οι μεγάλοι δεν μπορούν να κρυφτούν. Άλλωστε αυτή είναι και η ουσιαστική εργασία ενός δημιουργού, να αποκαλύπτει σε όλους τον αληθινό εαυτό τους! παράσταση είναι ολόκληρη η ζωή μας. Μόνο που υπάρχουν οι καλοί και οι κακοί ηθοποιοί. Το πρόβλημα της παράστασης παραμένει η ειλικρίνεια

Άσκημο- παπαγάλος: Σαρκασμός και του δημιουργού. Ουδείς εξαιρείται από την κριτική!

Σε κοιτάζουν με μάτια σαν κι αυτά, όταν γυρνάς μέσα στην πόλη: τον πραγματικό σου εαυτό δεν μπορείς τελικά να τον κρύψεις. Κυρίως όταν συζητάς με τα παιδιά. Γι’ αυτό ο διάλογος είναι ό,τι πιο σημαντικό υπάρχει στις σχέσεις νεώτερων- μεγαλύτερων

Μικροί- μεγάλοι εν δράσει

1. Οι μεγάλοι θεωρούν ότι οι νέοι θα πρέπει να ωριμάσουν για να μπορέσουν να πετύχουν στη ζωή τους, να μάθουν να ελέγχουν τον ενθουσιασμό τους, για να μην τους κοροϊδεύουν οι άλλοι, να μάθουν να είναι υπολογιστές και να κοιτούν το συμφέρον τους. Το πρόβλημα είναι ότι αν κανείς διαλέξει αυτό τον τρόπο, μπορεί να πετύχει, θα χάσει όμως τη χαρά. Επομένως, χρειάζεται μέτρο στις όποιες επιλογές μας. Να παραμένουμε παιδιά σε ό,τι αφορά τη χαρά, την αγάπη, την αθωότητα, αλλά να ξέρουμε να αντιμετωπίζουμε αυτούς που θέλουν να μας κοροϊδέψουν.

2. Έχει αξία η ωριμότητα, όχι με την έννοια του συμβιβασμού ή της απώλειας της όρεξης για ζωή, αλλά με την έννοια της αγάπης, της συγχωρητικότητας και της άσκησης στη γλώσσα μας (ώριμος είναι όποιος μαθαίνει να μιλά αφού σκέφτεται και να μην βιάζεται να βγάζει συμπεράσματα για τους άλλους)

3. Ο ενθουσιασμός είναι σπουδαία υπόθεση στη ζωή μας, γιατί δηλώνει ότι αγαπάμε το έργο μας και τις προσπάθειές μας. Όταν δεν έχουμε ενθουσιασμό, σημαίνει ότι βαριόμαστε τη ζωή μας

4. Από τους μεγάλους να πάρουμε ό,τι καλύτερο, ας μην τους κατακρίνουμε, αλλά να μπορούμε να συζητούμε μαζί τους και να ακούμε τη γνώμη τους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πάντοτε θα κάνουμε ό,τι μας λένε. Είναι σπουδαίο όμως να έχουμε γνώμη!

5.  Νεώτεροι και μεγαλύτεροι έχουμε διαφωνίες. Για τις βόλτες και τις παρέες, για τα μαθήματα, για διάφορα προβλήματα συχνά ερχόμαστε σε ρήξη. Ο χρυσός κανόνας του διαλόγου, που συνίσταται στο να ακούγονται και οι δύο όψεις και να υπάρχει σεβασμός, πειθώ και επιχειρήματα, αποτελεί την καλύτερη λύση

6. Η Εκκλησία θεωρεί πως η αγάπη αποτελεί το κριτήριο που ορίζει τις σχέσεις γονέων και παιδιών. Η ευγνωμοσύνη από την πλευρά των παιδιών, αλλά και η κατανόηση και εμπιστοσύνη από την μεριά των γονέων. Από την άλλη πρέπει να υπάρχουν κάποια όρια, ώστε να είναι δυνατός ο καθορισμός του ρόλου και των δύο πλευρών. Άλλωστε, το χάσμα των γενεών σήμερα έχει οπισθοχωρήσει. Από την άλλη πλευρά ο διάλογος είναι ένα πολύτιμο όπλο και για τις δύο πλευρές, ενώ ο εγωισμός δεν ωφελεί κανέναν

7. Είναι σπουδαίο οι έφηβοι να ξαναβρούνε μια γνήσια επαναστατική διάθεση αντίστασης, όχι όμως προς τα πρόσωπα των γονιών, αλλά προς τυχόν λάθη τους. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εντοπίζουν πού κάτι δεν πάει σωστά, να το συζητούν και να αντιμετωπιστεί από κοινού. Χρειάζεται όμως και οι νεώτεροι να μην το παρατραβούνε και να μην κάνουν κακή χρήση της ελευθερίας τους, χωρίς να χάνουνε και την προσωπικότητά τους. Άλλωστε, οι γονείς αγαπούνε τα παιδιά τους και αν κάπου παίρνουν μια στάση διαφορετική από αυτό που εκείνα πιστεύουνε ή ζητούνε, δεν το κάνουν με άσχημα κίνητρα.

8. Πώς μπορεί ο χρόνος να γίνει φίλος και όχι εχθρός;

9. Τι κάνουμε αν οι μεγαλύτεροι δεν μας ακούνε; Είναι λύση οι φωνές, οι καυγάδες, τα νεύρα και τα μούτρα;

10. Η Εκκλησία συνιστά την υπακοή στους γονείς. Υπακοή σημαίνει οι γονείς να μη λαμβάνουν υπόψιν καθόλου τη γνώμη των παιδιών;

Βοηθητικό κείμενο

«Παιδιά, να υπακούτε στους γονείς σας, σύμφωνα με το θέλημα του Κυρίου. Αυτό άλλωστε είναι το σωστό. Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου, αυτή είναι η μόνη εντολή που περιέχει υπόσχεση: για να ευτυχήσεις και να ζήσεις πολλά χρόνια πάνω στη γη.

Κι εσείς, γονείς, μην συμπεριφέρεστε στα παιδιά σας έτσι ώστε να εξοργίζονται, αλλά να τα ανατρέφετε δίνοντας τους αγωγή και συμβουλές που εμπνέονται από την πίστη στον Κύριο». (Απόστολος Παύλος)

Πηγή