Μια αλλιώτικη ματιά στα Χριστούγεννα

 

Ανακάλυψα στο ίντερνετ ένα κατηχητικό βοήθημα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών το οποίο έχει επιμεληθεί ο Πρωτ. Θεμιστοκλής Μουρτζανός με θέμα : 

Σύγχρονα τραγούδια: αφορμή συζήτησης με τους νέους μας
(συνέχεια)

Θέμα 4: Μια αλλιώτικη ματιά στα Χριστούγεννα

Στοχοθεσία: Α. Να κατανοήσουν τα παιδιά ότι το νόημα των Χριστουγέννων δεν έγκειται στα εξωτερικά στοιχεία της γιορτής, αλλά στο λυτρωτικό μήνυμα του Χριστού

Β. Ο κόσμος μας σήμερα δεν έχει αλλάξει εξωτερικά σε σχέση με τα χρόνια του ερχομού του Χριστού. Ας προβληματιστούμε για την έλλειψη αγάπης, συγχωρητικότητας, δικαιοσύνης

Ο Οδοιπόρος

(Μουσική: Μ. Χατζιδάκις, Στίχοι: Ν. Γκάτσος, Τραγούδι: Β. Λέκκας από τον δίσκο Τα Τραγούδια της Ρωμαϊκής Αγοράς)

Βλέπω πλήθος κόσμο να κυλά

Μα ψυχή δεν μου χαμογελά

Στα κρεβάτια τ’ άρρωστα παιδιά

Και στα δέντρα ξερά τα κλαδιά

Την αγάπη πέταξα σ’ ένα βυθό

Και το φόβο μου έστρωσα να κοιμηθώ

Βρίσκω τάφους κι έναν κόσμο δεν πονά

Όπου πάω κι ένα λάθος με τυραννά

Ποιος προφήτης τώρα θ’ ακουστεί

Σαν φωνή σε στέρνα κλειστή

Σ’ ένα κόσμο άδειο κι ορφανό

Σα κραυγή απ’ τον ουρανό

Τα πουλιά παράτησα στις ερημιές

Και το φως σπατάλησα στις γειτονιές

Δεν το θέλω και φοβάμαι το γυρισμό

Δες ποιος είμαι πού πηγαίνω για το χαμό!

Ερμηνευτικά σχόλια

Ο Οδοιπόρος: Ένα ακόμη από τα μικρά τραγούδια – διαμάντια που μας έδωσε ο Μάνος Χατζιδάκις, με τους θεολογικότατους στίχους του Νίκου Γκάτσου. Πρόκειται για μια συγκλονιστική περιγραφή του κόσμου, όπως ήταν πριν έρθει ο Χριστός, αλλά και, γιατί όχι, όπως είναι σήμερα, όταν δεν τον κυβερνά ο Χριστός! Ο Οδοιπόρος είναι ο παρατηρητής του κόσμου, ο οποίος μας δίνει την εικόνα του!

Βλέπω πλήθος κόσμου να κυλά, μα ψυχή δεν μου χαμογελά: Υπάρχει μαζοποίηση στον κόσμο μας, πλήθος ανθρώπων πορεύονται βιαστικοί, αλλά στην ουσία δεν βλέπουμε κάποιον να χαμογελά από την ψυχή του, να είναι αυθόρμητος, χαρούμενος, πνευματικός. Οι άνθρωποι είναι αγχωμένοι και κανείς δεν έχει χρόνο να σε ακούσει! Κάπως έτσι ήταν κι όταν ήρθε ο Χριστός. “Τόπος ην ουδείς τω καταλύμματι” μας λέει η Αγία Γραφή. Καμιά καρδιά δεν ήταν ανοιχτή, κανένα σπίτι σ’ έναν κόσμο με φοβερή κίνηση, ακριβώς λόγω της απογραφής και της κυριαρχίας της Ρώμης…

Στα κρεβάτια…τα κλαδιά: Ο πόνος και η πνευματική ακαρπία, αλλά και ταυτόχρονα η διάλυση της αθωότητας, όπως αυτή φαίνεται στα άρρωστα παιδιά ήταν χαρακτηριστικό του κόσμου την εποχή του Χριστού. Αλλοτρίωση πριν και ηθική σήψη εδώ…

Την αγάπη πέταξα…να κοιμηθώ: Η  αγάπη πεταμένη, κυριαρχεί ο φόβος των όπλων και της παγκόσμιας κυριαρχίας της Ρώμης. Ανάλογος και ο κόσμος σήμερα. Παντού γίνεται λόγος για αριθμούς, χρήμα, ενώ η κυριαρχία των ΗΠΑ και της Pax Americana δεδομένη. Ταυτόχρονα, ο φόβος του θανάτου, ο φόβος μπροστά στη νέα τεχνολογία, η ανασφάλεια και το άγχος μας κατακλύζουν, ενώ η αγάπη είναι και σήμερα ζητούμενο!

Τάφους, που δεν πονά, ένα λάθος: Ο θάνατος ως έλλειψη αγάπης και κοινωνίας με το Θεό, η απονιά που είναι δεδομένη, αλλά και τα λάθη μας που μας τυραννούν, δηλαδή οι αμαρτίες μας και τότε και σήμερα ενώπιον μας!

Ποιος προφήτης τώρα θ’ ακουστεί: Είναι σπουδαίο το αίτημα του λυτρωμού. Εκείνη η εποχή αναζητούσε το Σωτήρα. Το ίδιο και σήμερα ο λόγος του Χριστού και πίστη σ’ Αυτόν αποτελούν αίτημα του κόσμου μας. Η πείνα και η δίψα για το Χριστό δεν έχουν ξεπεραστεί!

Σ’ ένα κόσμο άδειο κι ορφανό: Ο κόσμος χωρίς Χριστό είναι άδειος και ορφανός. όση δόξα ή «γκλαμουριά» κι αν έχει, δεν παύει να είναι ένας άθεος κόσμος, ένας κόσμος χωρίς νόημα, χωρίς αιωνιότητα, χωρίς μακροπρόθεσμη ελπίδα. Ζούμε για την καθημερινότητα, αλλά τα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα…

Τα πουλιά παράτησα…γειτονιές: Η εγκατάλειψη της φύσης, αλλά και των καθημερινών ανθρώπων. Το Φως που μας δίνει ο Χριστός το σπαταλούμε στις γειτονιές, στις μικρότητες της καθημερινότητας, στις μικροκακίες και στην κοντόφθαλμη λογική…

Γυρισμό...χαμό: Η αμαρτία μας κάνει να μην θέλουμε να επιστρέψουμε στην αγκαλιά του Θεού. Ζούμε ασώτως και ντρεπόμαστε την επιστροφή (προφάσεις εν αμαρτίαις), μένουμε στο περιτύλιγμα και  εγκαταλείπουμε την ουσία, πηγαίνοντας ουσιαστικά στο χαμό…

Συμπεράσματα- Ερωτήσεις

1.     Η Εκκλησία δρα σ’ έναν κόσμο που το μήνυμα του Χριστού για λύτρωση και συμφιλίωση του ανθρώπου με τον εαυτό του, τον συνάνθρωπο, το Θεό μένει ανενεργό…

2.    Η Γέννηση του Χριστού είναι το γεγονός που χωρίζει την Ιστορία στα δύο, αλλά και ταυτόχρονα αγιάζει και σώζει τον άνθρωπο. Ας μη μείνουμε στην επιδερμική εξέταση των πραγμάτων, αλλά ας προχωρήσουμε στην ουσιαστική σχέση με τον Χριστό. Είναι κλασική η ιστορία του Αγίου Ιερωνύμου. Κάποια Χριστούγεννα, ενώ ο Άγιος Ιερώνυμος προσευχόταν στη Βηθλεέμ, εμφανίστηκε μπροστά του ο Χριστός ως βρέφος. Έκπληκτος Τον ρώτησε: «Κύριε, τι δώρο να σου κάνω σήμερα;» Κι ο Χριστός του απάντησε: «Αν θες πραγματικά να με ευχαριστήσεις, δώσε μου τις αμαρτίες σου, να τις συγχωρέσω!» Αυτό το δώρο θέλει ο Θεός από μας. Την μετάνοια και την κοινωνία μαζί Του!

3.    Ο κόσμος μας δεν έγινε ουσιαστικά ποτέ χριστιανικός. Παρά ταύτα δεν παύουμε να ελπίζουμε!

4.    Ποιες ομοιότητες βλέπετε στον σύγχρονο κόσμο με την εποχή της Γέννησης του Χριστού; Έχει αλλάξει κάτι, 2000 και... χρόνια ή ουσιαστικά βιώνουμε τις ίδιες καταστάσεις;

5.    Πώς γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα; Μας αγγίζει καθόλου το ουσιαστικό τους νόημα ή μένουμε στις εξωτερικές εκδηλώσεις, τις γιορτές, τα δώρα, τα πανηγύρια; Βρίσκουμε τη λύτρωση ή μένουμε στον άδειο κι ορφανό κόσμο;

6.    Γιατί έχουμε αλλοτριωθεί τόσο από τον δυτικόφερτο τρόπο εορτασμού των Χριστουγέννων;

7.    Πώς θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τη γιορτή για το καλό και να μπούμε στο ουσιαστικότερο νόημά της;

Πηγή