Παρασκευή 15 Μαΐου 2015

Στάσου πλάι του...

Η εφηβεία αποτελεί ίσως την πιο δύσκολη, αλλά και μία από τις πιο σημαντικές περιόδους της ζωής του παιδιού. Τι να κάνετε; Σταθείτε πλάι του…
Τι είναι η εφηβεία;
Η εφηβεία αποτελεί το πέρασμα από τον κόσμο της παιδικότητας σε εκείνον των ενηλίκων, σηματοδοτείται με τις πρώτες ενδείξεις της ήβης και τοποθετείται χρονικά γύρω στα 10-13 χρόνια. Η ήβη είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο και ορίζεται ως το σύνολο των βιολογικών και των ανατομικών αλλαγών που καταλήγουν στο σώμα του ενηλίκου και στην ικανότητα αναπαραγωγής. Οι μεταμορφώσεις αυτές αφορούν το σώμα, και κυρίως την ανάπτυξη των οστών, των γεννητικών οργάνων και του εγκεφάλου, και διαρκούν για μια περίοδο 5-6 χρόνων κατά μέσο όρο. Στη διάρκεια της εφηβείας, το παιδί σας θα μεταμορφωθεί από παιδάκι που χαμηλώνατε το βλέμμα για να κοιτάξετε, σε ένα νεαρό αγόρι ή κορίτσι που μπορεί να σας περνάει ένα κεφάλι στο ύψος. Όλα αλλάζουν γύρω του -το σώμα του, οι συναισθηματικοί του δεσμοί, τα ενδιαφέροντά του-, χωρίς να μπορεί να έχει την παραμικρή βεβαιότητα για το αποτέλεσμα αυτών των αλλαγών. Ο έφηβος είναι πάντα λίγο-πολύ μπερδεμένος, από τη μία επιθυμεί να μεγαλώσει, κι από την άλλη νοσταλγεί την παιδική του ηλικία, έχει ανάγκη να επιβεβαιωθεί, αλλά ταυτόχρονα φοβάται να συγκρουστεί με τον εξωτερικό κόσμο κλπ. Αυτές οι αντιφάσεις μεταφράζονται σε μια εσωτερική ένταση που υφίσταται χωρίς πραγματικά ο ίδιος να γνωρίζει γιατί. Ως αντίδραση, καταφεύγει συχνά είτε στην απομόνωση και τη θλίψη, είτε σε συμπεριφορές παράξενες οι οποίες δεν είναι παρά προσπάθειες να αποφορτιστεί από τις πιέσεις. Το σύνολο αυτών των αντιφάσεων έχει να κάνει με την επιθυμία του εφήβου να «αρπάξει» από τους ενηλίκους τη δύναμη που του λείπει, προκειμένου να αντισταθεί στην επιθυμία του για αυτονομία και επιβεβαίωση.
Οι πιο σημαντικές αλλαγές
Συναισθηματικά και διανοητικά, η εφηβεία συνεπάγεται τεράστιες αλλαγές. Στη διάρκειά της, το παιδί σας:
·Θα διαχωρίσει τον εαυτό του από εσάς, προκειμένου να εδραιώσει τη δική του ατομική ταυτότητα.
·Θα προσεγγίζει όλο και πιο στενά τους φίλους ή τους συνομηλίκους του.
·Θα μάθει να ελίσσεται στις διαπροσωπικές του σχέσεις.
·Θα μάθει να συνεκτιμά καταστάσεις, να εξετάζει ένα ζήτημα από τη σκοπιά των άλλων και να εξάγει συμπεράσματα από τα στοιχεία που έχει.
·Θα αντιλαμβάνεται την έννοια του μέλλοντος, θα αξιολογεί εναλλακτικές λύσεις και θα βάζει προσωπικούς στόχους, χάρη στην ανάπτυξη της ανώτερης σκέψης.
·Θα αρχίσει να εξασκείται σε κάτι παραπάνω από το «εδώ και τώρα», και θα μπορεί να παίρνει αποφάσεις.
·Θα μπαίνει στη διαδικασία επιλογών όπως: «Ποια παρέα μου ταιριάζει;» «Ποιο επάγγελμα μου αρέσει και γιατί;», «Ποια μουσική λέει κάτι;» κ.ο.κ.
Υπάρχουν παιδιά που ωριμάζουν γρήγορα, και άλλα με πιο αργούς ρυθμούς. Όσα αργούν, νιώθουν μειονεκτικά έναντι των συνομηλίκων τους, οπότε παρουσιάζουν περισσότερο στρες και συχνά επιζητούν την προσοχή με ακόμα πιο ανώριμη συμπεριφορά. Πολλές φορές, εξάλλου, τα παιδιά δεν αισθάνονται έτοιμα να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις γονιών ή καθηγητών, με αποτέλεσμα σε άλλους τομείς να επιλέγουν να «μικροδείχνουν» και σε άλλους να γίνονται «μικρομέγαλα».
«Ποιος είμαι και τι αξίζω;»
Αυτό είναι ένα βασικό ερώτημα που απασχολεί τον έφηβο. Η εδραίωση της ταυτότητας και η εκτίμηση που τρέφει γι’ αυτήν είναι η βασικότερη διανοητική και συναισθηματική διαδικασία στην εφηβεία. Η περίφημη «ταυτότητα» μπορούμε να πούμε ότι αποτελείται από:
·Το  πώς αντιλαμβάνεται ο έφηβος τον εαυτό του. Περιλαμβάνει όσα χαρακτηριστικά αποδίδει ο ίδιος στον εαυτό του την προκειμένη στιγμή ή προβλέπει ως πιθανά ή δυνατά για το άμεσο ή μακρινό μέλλον.
·Την εκτίμηση που τρέφει ο ίδιος για τον εαυτό του έτσι όπως εκείνος τον αντιλαμβάνεται – δηλαδή την αυτοεκτίμησή του, η οποία δείχνει πόσο αισθάνεται ότι αξίζει ή κατά πόσο εγκρίνει τον εαυτό του.
H αυτοεκτίμηση είναι επαρκής όταν κάποιος ναι μεν βλέπει τα επιμέρους μειονεκτήματά του, αλλά καταλήγει ότι τα θετικά χαρακτηριστικά υπερισχύουν των αρνητικών. H αυτοεκτίμηση που αισθάνεται ο έφηβος (που είναι καίρια για την υπόλοιπη πορεία του στη ζωή), μπορεί να επηρεάζεται σημαντικά από τα επιμέρους, π.χ. την εξωτερική του εμφάνιση ή την καλή επίδοσή του σε ένα άθλημα. Η γνώμη των γύρω του για την εμφάνισή του μπορεί να ενσωματωθούν στη δική του αυτοαντίληψη, και να αισθάνεται για το άτομό του αυτό που ουσιαστικά πιστεύουν οι άλλοι για εκείνον. Η σημασία που δίνει στην εικόνα του οδηγεί τον έφηβο να δίνει τεράστια προσοχή στα ρούχα, τα παπούτσια, τα τατουάζ, στο να «δείξει» ότι καπνίζει, στο να «δείξει» τι μουσική ακούει, στο να «δείξει» δυνατός και τολμηρός κλπ. Όλα αυτά έχουν ως φυσική συνέπεια πολλοί έφηβοι να δείχνουν αστάθεια και να αλλάζουν διαρκώς κάτι στην εμφάνιση ή γενικά στις προτιμήσεις τους. Καθώς δηλαδή, ψάχνουν την «ταυτότητά» τους, είναι φυσικό να πειραματίζονται σε πολλούς τομείς. Αυτό δεν αφορά μόνο ό,τι «δείχνουν», αλλά και ό,τι αισθάνονται. Η κυκλοθυμία και η αστάθειά τους είναι φυσική συνέπεια της αναζήτησής τους. Εκτός βέβαια από τις σωματικές αλλαγές υπάρχουν και οι ψυχολογικές. Από τη μία μεριά, ο έφηβος απολαμβάνει την ασφάλεια της οικογένειας και από την άλλη νιώθει την ανάγκη να απομακρυνθεί. Παλεύει με τις νέες επιθυμίες του και τα ενδιαφέροντα της παιδικής ηλικίας, ερευνά νέες πηγές ενδιαφέροντος και ικανοποίησης. Η διαμόρφωση της νέας του ταυτότητας και η ανάγκη του να την εδραιώσει, τον οδηγεί στο να ανακαλύψει τι του αρέσει, τι επιθυμεί και τι περιμένει γενικότερα από τη ζωή.
Συναισθηματικές μεταπτώσεις
Συχνά οι γονείς λένε ότι η διάθεση του έφηβου παιδιού τους είναι «μία πάνω και μία κάτω». Η μετάβαση από το ένα συναίσθημα στο άλλο μπορεί να γίνει πολύ γρήγορα. Πράγματι, η ευχαρίστηση, η εγρήγορση, η χαρά, το συναίσθημα της παντοδυναμίας μεταβάλλονται εύκολα και μετατρέπονται σε ανία, άγχος, αγωνία, φόβο, λύπη, μελαγχολία, ντροπή, απέχθεια. Αυτές οι μεταπτώσεις της συναισθηματικής κατάστασης και των ενδιαφερόντων είναι φυσιολογικές και χαρακτηρίζουν τη συμπεριφορά του. Κάποιες φορές ο έφηβος εκφράζει συναισθήματα «ενόχλησης» χωρίς να μπορεί να τα εξηγήσει. Αυτή η «ενόχληση» μπορεί να εκφραστεί με κλείσιμο στον εαυτό του, με δυσαρέσκεια, με παθητικότητα, με κακή διάθεση και κάποιες φορές με επιθετικότητα. Καλό είναι να γνωρίζετε ότι θα πρέπει να ανησυχείτε και να παρεμβαίνετε όταν το παιδί παρουσιάζει καταθλιπτική διάθεση και χάνει το ενδιαφέρον του για όλα, ιδιαίτερα αν η κατάσταση αυτή διαρκεί τουλάχιστον για 2 εβδομάδες. Σε αυτή την περίπτωση, πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια από ένα ειδικό.
«Οι κολλητοί μου κι εγώ»
Ο έφηβος πρέπει να καθορίσει εκ νέου τη σχέση του με το περιβάλλον του, και κυρίως απέναντι στους γονείς του. Μέχρι πρότινος η οικογένεια αποτελούσε το κέντρο της συναισθηματικής του ζωής και τώρα έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Τώρα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός του και των συναισθημάτων του είναι οι φίλοι, οι σχέσεις με συνομηλίκους και το σύντροφό του. Οι έφηβοι έχουν ανάγκη να κρατούν σε απόσταση τους γονείς τους. Παρατηρούμε ότι συχνά απωθούν τις προσπάθειές τους να τους βοηθήσουν, να τους καθησυχάσουν, και δύσκολα δέχονται τη στοργή τους. Επίσης, δεν θέλουν να βγαίνουν πια με τους γονείς τους, όχι γιατί ντρέπονται ή ενοχλούνται από αυτούς, αλλά απλώς γιατί θέλουν να δίνουν την εντύπωση ότι είναι μεγάλοι και ανεξάρτητοι. Οι έφηβοι έχουν ανάγκη να κρατούν για τον εαυτό τους κάποια πράγματα. Ίσως αναπολήσετε τις στιγμές που ως παιδιά σάς διηγούνταν όλα όσα γίνονταν κατά τη διάρκεια της ημέρας, ιστορίες με τη δασκάλα, τους φίλους και τις φίλες, ή ακόμη και τις ανοησίες του μικρού τους αδερφού. Τώρα θέλουν να κρατούν μυστικές τις σκέψεις  και τα συναισθήματά τους. Κλείνονται στο δωμάτιό τους για να ονειροπολήσουν  να « ανανεωθούν» και να δουν τον κόσμο κάτω από άλλο πρίσμα. Μετά τα 15 τους χρόνια, όταν δεν είναι στο σχολείο ή δεν ασχολούνται με άλλες δραστηριότητες και χόμπι, προτιμούν να βρίσκονται μεταξύ τους, να συναντούν φίλους, να βγαίνουν με παρέες, να παίζουν ομαδικά σπορ, να συμμετέχουν σε κάποιο μουσικό γκρουπ κλπ. Τους αρέσει, όμως, εξίσου να κάθονται μόνοι τους, για να δουν τηλεόραση, να διαβάσουν ένα βιβλίο ή να παίξουν ένα βιντεοπαιχνίδι και να σερφάρουν στο διαδίκτυο. Οι συναισθηματικές σχέσεις, φαντασιωσικές ή πραγματικές, απασχολούν ένα μέρος του χρόνου, της ενέργειάς και των σκέψεών. Φλερτάρουν, ερωτεύονται, γνωρίζουν τις πρώτες σεξουαλικές εμπειρίες και περνούν τις ώρες τους στο τηλέφωνο μιλώντας στους καλύτερούς τους φίλους. Γενικά, αυτό που ενδιαφέρει τους εφήβους είναι πρωτίστως οι φίλοι τους. Τώρα αρχίζουν να γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ των φίλων και των «κολλητών». Αναζητούν την παρέα των συνομηλίκων τους, με τους οποίους μπορούν να ανταλλάξουν προσωπικές εμπειρίες που αφορούν τις προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντά τους, τις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου τους, καθώς επίσης να μιλήσουν για τις σχέσεις με τους γονείς τους. Η «ομάδα» αυτή των συνομηλίκων είναι απαραίτητη στο παιδί που διανύει την εφηβεία, αφενός για να κρατήσει σε απόσταση τους γονείς του, αφετέρου για να εξοικειωθεί, να αποκτήσει εμπειρίες στους τομείς των προσωπικών και κοινωνικών σχέσεων. Κάποιες φορές ως μέρος μιας ομάδας, ο έφηβος μπορεί να παρασυρθεί σε παραβατικές συμπεριφορές ή να καταναλώσει «απαγορευμένα» προϊόντα. Αν αυτό συμβεί, οφείλετε να το συζητήσετε μαζί του, χωρίς να δραματοποιήσετε την κατάσταση, επιχειρώντας να κατανοήσετε το κίνητρο αυτών των πράξεων. Είναι πολύ  σημαντικό να του πείτε ότι δεν πρέπει να βάζει τον εαυτό του σε κίνδυνο, εξηγώντας του τους λόγους, και να τον κάνετε να καταλάβει ότι δεν είναι απαραίτητο να λειτουργήσει όπως οι άλλοι για να γίνει αποδεκτός από την παρέα του.
Μικρές, σημαντικές συμβουλές…
·Να είστε κοντά στον έφηβο.
·Να δείχνετε κατανόηση στις αλλαγές που βιώνει και στις μεταπτώσεις της διάθεσής του.
·Να ασχολείστε μαζί του όπως θέλει ο ίδιος.
·Να είστε διαθέσιμοι για επικοινωνία, δίνοντάς του την άνεση να εκφράσει αυτά που τον απασχολούν.
·Να μην κριτικάρετε τους φίλους του.
·Να έχετε ευελιξία στα όρια και στα θέλω του.

Ζηνοβία Κυριαζοπούλου
Με τη συνεργασία της Αλεξάνδρας Καππάτου

Πηγή: imommy.gr

Πέμπτη 14 Μαΐου 2015

Πώς «φτιάχνουν» οι μαμάδες τα όνειρα των παιδιών τους!

Ένα κείμενο αφιερωμένο σε όλες τις μανούλες, με αφορμή τη γιορτή της Μητέρας, από την Έλενα Κατσαντώνη αποκλειστικά για το Mothersblog.gr

Σε ένα μέρος πολύ μακρινό, οι μαμάδες έχουν το έθιμο την ημέρα που γεννιέται ένα παιδί να ξεκινήσουν το μεγαλύτερο εργόχειρο του κόσμου. Εφοδιάζονται με βελόνες και νήματα και πλέκουν ασταμάτητα τα όνειρα τους για τα νεογέννητα μωρά τους.
Πολύχρωμες βελονιές σχηματίζουν πολύπλοκα σχέδια χωρίς να σταματήσουν λεπτό. Ακόμα κι όταν όλα γύρω τους έχουν μεταμορφωθεί σε ένα μαγικό παραμύθι, ακόμα και τότε, συνεχίζουν να στολίζουν το κάθε τι. Κάθε μαμά διαλέγει το καλύτερο όνειρο για το μικρό της και ρίχνεται στη δουλειά. Άλλες αντιγράφουν τα σχέδια των άλλων γυναικών. Κάποιες μάλιστα κρύβουν σαν φυλακτό τα όνειρα που κάνουν για το παιδί τους. Ώσπου κάποια μέρα μια μαμά δεν άγγιξε ούτε βελόνες, μα ούτε νήματα, όταν γέννησε το πανέμορφο μωράκι της. Οι άλλες την κοίταξαν και τρομαγμένες τη ρώτησαν: - Εσύ δεν θα έχεις όνειρα για το παιδί σου; - Εγώ θα του μάθω να πλέκει μόνο του τα όνειρά του. Η απάντηση που πήραν δεν τους βοήθησε να καταλάβουν την περίεργη αυτή μητέρα.
Καθώς τα χρόνια περνούσαν και οι υπόλοιπες μαμάδες έπλεκαν όλη μέρα και όλη νύχτα με αγωνία, εκείνη η μαμά πήρε στο μικρό της κλωστές και του έμαθε τα χρώματα. Του έδειξε όλους τους πιθανούς τρόπους να πλέκει. Το άφησε να μπερδευτεί μέσα στους κόμπους και να μάθει μόνο του να τα λύνει τα προβλήματά του. Πολλές φορές χρειάστηκε να του τα ξηλώσει ώστε να ξεκινήσει πάλι από την αρχή. Μέχρι που μεγάλωσε. Τίποτα δεν το σταματούσε. Τα υπόλοιπα παιδιά είχαν μεγαλώσει και αυτά. Κάποια, με τα χρόνια, τα όνειρα που με πολλή αγάπη τους είχε πλέξει η μαμά τους, είχαν φθαρεί. Τα χρώματά τους είχαν ξεθωριάσει. Άλλα, είχαν τρυπούλες ή κλωστές που κρέμονταν και αν τις τραβούσες όλα καταστρέφονταν.
Μόνο ο μικρός μας έπλεκε πια όνειρα τόσο γρήγορα, που οι άλλοι γύρω του θαμπώνονταν. Πόσο ήθελαν και αυτοί να πλέξουν τα δικά τους! Αλλά δεν ήξεραν, ούτε καν, πώς να ονειρεύονται. Δεν ήξεραν τι ήθελαν να ονειρευτούν, ούτε πώς να το κάνουν. Τότε όλοι κατηγόρησαν τη μαμά τους. Ακόμα κι αν εκείνες είχαν ξενυχτήσει και είχαν θελήσει μόνο το καλύτερο για τα παιδιά τους, κατάλαβαν ότι τους είχαν στερήσει το πιο σημαντικό. Δεν τους έμαθαν ποτέ την τέχνη να βρίσκεις μόνος σου και δίνεις σχήμα σε όσα λαχταράει η ψυχή σου. Και ξέρετε το μόνο που χρειάζεται στη ζωή είναι να έχεις όνειρα, γιατί αυτά μια μέρα θα γίνουν πραγματικότητα.
 

Τετάρτη 13 Μαΐου 2015

Ο Άγιος Παΐσιος μας συμβουλεύει για τα άσχημα όνειρα

Όταν βλέπεις άσχημο όνειρο, ποτέ να μην εξετάζεις τι είδες, πώς το είδες, αν είσαι ένοχη, πόσο φταις. Ο πονηρός, επειδή δεν μπόρεσε να σε πειράξει την ημέρα, έρχεται την νύχτα.
Επιτρέπει καμιά φορά και ο Θεός να μας πειράξει στον ύπνο, για να δούμε ότι δεν πέθανε ακόμη ο παλιός άνθρωπος. Άλλες φορές πάλι ο εχθρός πλησιάζει τον άνθρωπο στον ύπνο του και του παρουσιάζει διάφορα όνειρα, για να στενοχωρηθεί, όταν ξυπνήσει. Γι΄ αυτό να μη δίνεις καθόλου σημασία.
Να κανείς τον σταυρό σου, να σταυρώνεις το μαξιλάρι, να βάζεις και τον σταυρό και κάνα-δυο εικόνες επάνω στον μαξιλάρι και να λες την ευχή μέχρι να σε πάρει ο ύπνος.
Όσο δίνεις σημασία, άλλο τόσο θα έρχεται ο εχθρός να σε πειράζει. Αυτό δεν είναι κάτι που συμβαίνει μόνο στους μεγάλους, αλλά και στους μικρούς.
Και στα μικρά παιδιά ακόμη, παρόλο που είναι αγγελούδια, ο εχθρός πηγαίνει και τα φοβερίζει, όταν κοιμούνται και τινάζονται με αγωνία, τρέχουν φοβισμένα και με κλάματα στην αγκαλιά της μητέρας.
Άλλοτε πάλι τα πλησιάζουν οι Άγγελοι και γελούν μέσα στον ύπνο τους από χαρά ή ξυπνάνε από την μεγάλη τους χαρά. Επομένως τα όνειρα που φέρνει ο πειρασμός είναι μια εξωτερική επίδραση του εχθρού στον άνθρωπο την ώρα που κοιμάται.
-Και όταν, Γέροντα, νιώθεις ένα πλάκωμα την ώρα που κοιμάσαι;
-Μερικές φορές αυτό οφείλεται σε μια αγωνιώδη κατάσταση που ζει κανείς μέσα στην ημέρα ή σε διάφορους φόβους, σε διάφορες υποψίες κ.λπ. Φυσικά όλα αυτά μπορεί να τα χρησιμοποιήσει το ταγκαλάκι, να κάνει κάποιον συνδυασμό, για να ζαλίσει τον άνθρωπο.
Πολλές φορές είναι τόσο ελαφρός ο ύπνος, που νομίζει κανείς ότι είναι ξυπνητός και ότι προσεύχεται, για να φύγει αυτό το πλάκωμα, από το οποίο του κρατιέται ακόμη και η αναπνοή.
Καμιά φορά μάλιστα ο διάβολος μπορεί να πάρει την μορφή ενός ανθρώπου ή ενός Αγίου και να παρουσιασθεί στον ύπνο κάποιου. Κάποτε παρουσιάσθηκε σε έναν άρρωστο στον ύπνο του με την μορφή του Αγίου Αρσενίου και του είπε:
«Είμαι ο Άγιος Αρσένιος. Ήρθα να σου πω ότι θα πεθάνεις. Τα’ ακούς; Θα πεθάνεις».
Τρόμαξε ο άνθρωπος. Ποτέ ένας Άγιος δεν μιλάει έτσι σε έναν άρρωστο. Και αν τυχόν είναι να πεθάνει ο άρρωστος και παρουσιασθεί ένας Άγιος να τον πληροφορήσει για τον θάνατο του, θα του το πει μα καλό τρόπο:
«Επειδή είδε ο Θεός που ταλαιπωρείσαι, γι’; αυτό θα σε πάρει από αυτόν τον κόσμο. Κοίταξε να ετοιμασθείς». Δεν θα του πει: «Τ’ ακούς; Θα πεθάνεις»!
-Και όταν, Γέροντα, φωνάζει κανείς στον ύπνο του;
-Καλύτερα, ξυπνάει …; Πολλά όνειρα είναι της αγωνίας. Όταν ο άνθρωπος έχει αγωνία ή είναι κουρασμένος, παλεύουν αυτά μέσα του και τα βλέπει σε όνειρο. Εγώ πολλές φορές, όταν την ημέρα αντιμετωπίζω διάφορα προβλήματα των ανθρώπων, αδικίες που συμβαίνουν κ.λπ., ύστερα στον ύπνο μου μαλώνω με τον άλλον: «βρε αθεόφοβε, φωνάζω, αναίσθητος είσαι!» και με τις φωνές που βάζω ξυπνάω.
-Γέροντα, από τα όνειρα μπορεί κανείς να προβλέψει κάτι που θα του συμβεί;
-Όχι, μη δίνετε σημασία στα όνειρα. Είτε ευχάριστα είναι τα όνειρα είτε δυσάρεστα, δεν πρέπει να τα πιστεύει κανείς, γιατί υπάρχει κίνδυνος πλάνης. Τα ενενήντα πέντε τοις εκατό από τα όνειρα είναι απατηλά. Γι’ αυτό οι Άγιοι Πατέρες λένε να μην τα δίνουμε σημασία.
Πολύ λίγα όνειρα είναι από τον Θεό, αλλά και αυτά, για να τα ερμηνεύσει κανείς, πρέπει να έχει καθαρότητα και άλλες προϋποθέσεις, όπως ο Ιωσήφ και ο Δανιήλ, που είχαν χαρίσματα από τον Θεό.
«Θα σου πω, είπε ο Δανιήλ στον Ναβουχοδονόσορα, και τι όνειρο είδες και τι σημαίνει» . Αλλά σε τι κατάσταση είχε φθάσει! Ήταν μέσα στα λιοντάρια, παρόλο που ήταν νηστικά, δεν τον πείραζαν. Του πήγε ο Αββακούμ φαγητό, κι εκείνος είπε «Με θυμήθηκε ο Θεός;». Αν δεν θυμόταν ο Θεός τον Προφήτη Δανιήλ, ποιόν θα θυμόταν;
-Γέροντα, μερικοί άνθρωποι δεν βλέπουν όνειρα.
-Καλύτερα που δεν βλέπουν! δεν ξοδεύουν ούτε εισιτήρια, ούτε βενζίνη! Στα όνειρα σε ένα λεπτό βλέπεις κάτι που στην πραγματικότητα θα διαρκούσε ώρες, μέρες γιατί καταργείται ο χρόνος. Να, από αυτό μπορεί να καταλάβει κανείς το ψαλμικό: «Χίλια έτη εν οφθαλμοίς σου, Κύριε, ως η ημέρα η εχθές, ήτις διήλθε».

 Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης
 
Πηγή/Αναδημοσίευση: http://lllazaros.blogspot.gr

Όπως τα μικρά παιδάκια....

«Όταν τα μικρά παιδάκια 
περνούν με τους γονείς τους έξω από κάποια βιτρίνα
 και θέλουν κάτι που τους αρέσει,
 τότε κρατούν την μητέρα τους από το φουστάνι 
και την τραβάνε
 και κλαίνε 
και κτυπιούνται 
μέχρι να την εξαναγκάσουν να τους το αγοράσει.

Έτσι και εμείς
 με επιμονή και υπομονή 
παραμένουμε στην προσευχή 
μέχρι να μας ακούσει ο Θεός.

Έτσι και εσείς, 
κατά το Ευαγγέλιο, 
που λέει να επιμένετε στην προσευχή 
και να μην αποκάμνετε, 
πρέπει να προσεύχεσθε συνεχώς και ασταμάτητα 
μέχρι να κερδίσετε αυτό που θέλετε, 
ενώ ταυτοχρόνως μαθαίνετε να προσεύχεσθε
 και να επικοινωνήτε με τον Θεόν.

Από την επίμονη προσευχή έχουμε οφέλη,
 γιατί μας παραχωρεί ο Θεός αυτό που ζητούμε,
 ενώ ταυτοχρόνως μαθαίνουμε να προσευχόμαστε.

Γι' αυτό ας μην απελπιζόμαστε, όταν ο Θεός αργεί να μας εισακούσει.
 Πολλά καλά πηγάζουν από την αργοπορία αυτή.»
Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης

Περί σφαλμάτων....

Να μην κατηγορείς τον άλλον για τα σφάλματά του
 και να μην του τα υπενθυμίζης. 
Τότε τον καθίζει στο σκαμνί 
η ίδια η συνείδησή του 
και τον δικάζει.
Μόνον έτσι διορθώνεται το κακό.
Διαφορετικά , 
όταν εσύ τον κατακρίνεις,
αμύνεται,
δικαιολογεί τον εαυτό του, 
ρίχνει τις ευθύνες του σε σένα και σε άλλους,
γίνεται σκληρός
και το κακό
αντί να διορθωθεί,
χειροτερεύει.

~Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης~

Παρασκευή 8 Μαΐου 2015

«Η ύπαρξη του Θεού και οι προκλήσεις της σύγχρονης αθεΐας»

Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος διοργανώσε την Τρίτη 5 Μαΐου (Αθήνα, Κτήριο «Κ. Παλαμάς», ώρα 6.00 μ.μ.) και την Τετάρτη 6 Μαΐου (Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας, Μελισσάτικα, Βόλος, ώρα 6.30 μ.μ.) μια σειρά διαλέξεων με επίσημο προσκεκλημένο τον Καθηγητή Δρ. Richard Swinburne, και κεντρικό θέμα: «Η ύπαρξη του Θεού και οι προκλήσεις της σύγχρονης αθεΐας».
       Ο Δρ. Richard Swinburne προσήλυτος ο ίδιος στην Ορθοδοξία, είναι Ομότιμος Καθηγητής Φιλοσοφίας της Χριστιανικής Θρησκείας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Επίτιμος Εταίρος του Oriel College της Οξφόρδης και Μέλος της Βρετανικής Ακαδημίας. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα περιστρέφονται γύρω από τη Φιλοσοφία της Θρησκείας και της Επιστήμης, ενώ θεωρείται, εδώ και πολλά χρόνια, από τους βασικούς υποστηρικτές των φιλοσοφικών αποδείξεων για την ύπαρξη του Θεού, προκαλώντας μάλιστα έντονη σχετική συζήτηση με αφορμή την έκδοση της τριλογίας του The Coherence of Theism (1977), The Existence of God (1979), Faith and Reason (1981), επιχειρώντας  με τον τρόπο αυτό έναν σοβαρό επιστημονικό αντίλογο στην έξαρση του φαινομένου του σύγχρονου αθεϊσμού όπως εκφράζεται κυρίως από τον Richard Dawkins, του οποίου πολλά έργα κυκλοφορούν και σε ελληνική μετάφραση. Έχει συγγράψει πλήθος σχετικών έργων μεταξύ των οποίων τα πιο πρόσφατα είναι: Epistemic Justification, 2001, The Resurrection of God Incarnate, 2003, Free Will and Modern Science, Ed. 2011, Mind, Brain, and Free Will, 2013.
 
Στις διαλέξεις του αυτές ο Καθηγητής Swinburne θα επιχειρήσει μια σφαιρική θεώρηση του ζητήματος των επιχειρημάτων υπέρ της υπάρξεως του Θεού συνδέοντάς το επίσης και με το πρόβλημα του κακού. Στη σχετική προσέγγιση του θέματος ο ίδιος θα αναδείξει δύο βασικές αρχές ερμηνείας και αξιολόγησης της θρησκευτικής εμπειρίας: την Αρχή της Ευπιστίας: «Να πιστεύεις ότι σου φαίνεται ότι υπάρχει ως τέτοιο- απόντων αντεπιχειρημάτων» και την αρχή της Μαρτυρίας: «Να πιστεύεις ότι σου λένε οι άλλοι – απόντων αντεπιχειρημάτων». Ενώ πολλοί άνθρωποι μπορεί να πιστεύουν ότι υπάρχει Θεός με βάση την αρχή της Ευπιστίας, λόγω της θρησκευτικής εμπειρίας τους, ή με βάση την αρχή της Μαρτυρίας λόγω της ανατροφής τους, στο σύγχρονο κόσμο όπου κυκλοφορούν κάθε λογής αντεπιχειρήματα, οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ανάγκη από τη φυσική θεολογία, δηλαδή από επιχειρήματα που προέρχονται από τα πλέον γενικά χαρακτηριστικά του κόσμου (θετικές αποδείξεις) για την ύπαρξη του Θεού, εάν κι εφόσον επιθυμούν η πίστη τους να είναι έλλογη και όχι α-νόητη.
Η παρατήρηση μιας απόδειξης Ε καθιστά μια υποτιθέμενη αιτιώδη εξήγησή της, Η, πιθανή, στο βαθμό που:
  1. Εάν το Η είναι αλήθεια, το Ε είναι πιθανό
  2. Εάν το Η είναι λάθος, το Ε δεν είναι πιθανό
  3. Το Η είναι απλό
  4. Το Η ταιριάζει με όσα ήδη γνωρίζουμε (δηλ. με τη γνώση μας για το πως  λειτουργεί ευρύτερα ο κόσμος)
Τα κριτήρια αυτά λειτουργούν κάθε φορά που εξηγούμε ένα Ε, είτε το πρότυπο της εξήγησης είναι προσωπικό (από πρόσωπα που διαθέτουν ορισμένες δυνάμεις, πιστεύω και σκοπούς) ή επιστημονικό (με βάση τις πρωταρχικές συνθήκες, και τους νόμους της φύσης που αποτελούν τελικά γενικεύσεις για τις δυνάμεις και τις υποχρεώσεις όλων των θεμελιωδών σωματιδίων, και επομένως και των μεγαλύτερων υπάρξεων τις οποίες απαρτίζουν). Μια υπόθεση είναι απλή στο βαθμό που λαμβάνει ως δεδομένη την ύπαρξη νέων οντοτήτων, μερικών ειδών οντοτήτων, ορισμένων ιδιοτήτων, ορισμένων ειδών ιδιοτήτων, όπως επίσης και των απλών από μαθηματική άποψη βαθμών και σχέσεων μεταξύ των ιδιοτήτων. (Μια μαθηματική σχέση ή ύπαρξη Χ είναι απλή, όσο λιγότερες είναι οι άλλες σχέσεις και υπάρξεις από τον ορισμό των οποίων εξαρτάται. Επομένως το 2, όπως και το 0, είναι πιο απλός αριθμός από το 3, 785).
Όπως θα υποστηρίξει ο Καθηγητής Swinburne, για την οικονομία της συζήτησης, ας υποτεθεί, ότι το Η = «Υπάρχει Θεός», που είναι ένα θεμελιωδώς αιώνιο, παντοδύναμο, πανταχού παρόν και απόλυτα ελεύθερο πρόσωπο. Ένα πρόσωπο είναι ένα όν με δύναμη, γνώση και ελευθερία επιλογής, που ζει για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Ένα θεμελιωδώς αιώνιο πρόσωπο είναι ένα πρόσωπο στο οποίο δεν υπάρχουν καθόλου περιορισμοί (υπάρχουν 0 περιορισμοί), ένα παντοδύναμο πρόσωπο είναι ένα πρόσωπο του οποίου η δύναμη δεν γνωρίζει περιορισμούς, ένα πρόσωπο που γνωρίζει τα πάντα χωρίς κανένα περιορισμό, και ένα απόλυτα ελεύθερο πρόσωπο το οποίο δεν υπόκειται σε καμία επίδραση για τον τρόπο που λαμβάνει τις αποφάσεις του (και επομένως επηρεάζεται μονάχα από τον λόγο και έτσι εάν γνωρίζει τα πάντα θα είναι και απόλυτα αγαθό). Ως εκ τούτου ο θεϊσμός, λαμβάνοντας ως δεδομένο τον Θεό, λαμβάνει ως δεδομένο ένα πρόσωπο του πιο απλού είδους που θα μπορούσε να υπάρξει. Επομένως στην περίπτωση αυτή ικανοποιείται εξίσου και το 3ο κριτήριο.
Και το Ε = ότι υπάρχει ένα φυσικό σύμπαν. Κυβερνάται από απλούς φυσικούς νόμους. Οι νόμοι αυτοί είναι έτσι οργανωμένοι ώστε να παράγουν ανθρώπους. Οι άνθρωποι διαθέτουν συνείδηση.
            Από τη στιγμή που οι άνθρωποι χαρακτηρίζονται από ένα μοναδικό είδος καλοσύνης (τη δύναμη να επιλέγουν μεταξύ του καλού και του κακού και έτσι να ωφελούν ή να βλάπτουν τον εαυτό τους και τους άλλους), είναι πολύ πιθανό ότι ένας αγαθός Θεός θα τους έχει δημιουργήσει. Για το σκοπό αυτό χρειάζονται σώματα, και για αυτό το λόγο ένα φυσικό σύμπαν. Χρειάζεται να γνωρίζουν με ποιο τρόπο θα ωφελούν ή θα βλάπτουν, με αποτέλεσμα οι απλοί φυσικοί νόμοι να προσδιορίζουν τα αποτελέσματα των πράξεών τους. Οι νόμοι χρειάζονται ώστε να διακρατούν τα σώματά τους στην ύπαρξη. Και είναι ανάγκη (τα ανθρώπινα σώματα) να διαθέτουν συνείδηση προκειμένου να μπορούν να επιλέγουν και να βιώνουν τα αποτελέσματα των επιλογών τους. Έτσι το Η πληροί το 1ο κριτήριο. Εάν το Η είναι λάθος, το Ε θα συνιστά μια μεγάλη απίθανη σύμπτωση. Επομένως το Η πληροί και το 2ο κριτήριο. Το 4ο κριτήριο δεν έχει καμιά σχέση με μια ευρείας κλίμακας θεωρία, όπως εκείνη του θεϊσμού. Επομένως με βάση τα τέσσερα παραπάνω κριτήρια το Ε καθιστά πολύ πιθανό το Η.
Τι γίνεται όμως με το κυρίαρχο αντεπιχείρημα ενάντια στην ύπαρξη του Θεού που θεμελιώνεται στο πρόβλημα της υπάρξεως του κακού;
Σύμφωνα με όσα θα αναπτύξει ο Δρ. Swinburne στις διαλέξεις του, Ο Θεός είναι (εξ ορισμού) παντοδύναμος (μπορεί δηλαδή να κάνει καθετί λογικά δυνατό), παντογνώστης (γνωρίζει οτιδήποτε είναι λογικό να γνωρίζει κάποιος) και απόλυτα ελεύθερος (δεν υπόκειται δηλαδή σε παράλογες επιρροές για το πώς λαμβάνει τις αποφάσεις του). Ως εκ τούτου είναι απόλυτα αγαθός. Ωστόσο την ίδια στιγμή επιτρέπει σε κακά πράγματα να συμβαίνουν. Η θεοδικία αποσκοπεί στο να εξηγήσει με ποιο τρόπο το γεγονός αυτό μπορεί να συμβιβαστεί με την τέλεια αγαθότητα του Θεού.
Ο Θεός μπορεί να επιτρέψει ένα κακό Ε να συμβεί, ενώ παραμένει απόλυτα αγαθός, στο βαθμό που:
  1. Υπάρχει κάποιο καλό Γ, τέτοιο ώστε είναι λογικά αδύνατο για το Θεό να προκαλέσει το Γ με κάποιο άλλο λογικά δυνατό τρόπο εκτός από το να επιτρέψει το Ε (ή ένα κάτι εξίσου κακό) να συμβεί (λ.χ. ο Θεός δεν μπορεί να σου δώσει τη ευκαιρία να αποφασίσεις ελεύθερα εάν θα είσαι ευγενικός απέναντί μου ή εάν θα μου προκαλέσεις κάποιο πόνο (Γ) εκτός κι αν με αφήσει να υποφέρω (Ε). Ο Θεός δεν μπορεί να σου δώσει την ευκαιρία να διαμορφώσεις το χαρακτήρα σου παίρνοντας δύσκολες αποφάσεις, παρά μόνο βάζοντάς σε, σε πειρασμό).
  2. Ο Θεός όντως προκαλεί το Γ (λ.χ. ο Θεός δίνει στον άνθρωπο την παραπάνω ελευθερία και υπευθυνότητα για να αποφασίζει)
  3. Ο Θεός έχει το δικαίωμα να επιτρέψει στο Ε να συμβεί. (Το δικαίωμα του Θεού οφείλεται στο γεγονός ότι είναι ο υπέρτατος ευεργέτης μας. Μας κρατά στην ύπαρξη κάθε στιγμή και (με την πάροδο του χρόνου) μας δίνει ως αντιστάθμισμα μια καλή ζωή. Εάν η επίγεια ζωή κάποιου δεν κρίνεται ως καλή, τότε ο Θεός πρέπει να εγγυηθεί ότι το πρόσωπο εκείνο θα έχει μια περίοδο στη μετα-θάνατον ζωή, έτσι ώστε η ζυγαριά ολάκερου του βίου του να γείρει προς το καλό.)
  4. Η αναμενόμενη αρνητική αξία του γεγονότος που επιτρέπει να συμβεί το Ε, δεν υπερβαίνει τη θετική καλή αξία του Γ. (Η αδυναμία μας να αναγνωρίσουμε ότι ο όρος αυτός ισχύει, οφείλεται συνήθως στην άγνοιά μας σχετικά με το γεγονός ότι το να είναι κάποιος χρήσιμος είναι κάτι ωφέλιμο για το πρόσωπο του οποίου η ζωή είναι χρήσιμη).

Οι διαλέξεις του Δρ.Richard Swinburne σε Αθήνα και Βόλο θα δοθούν στην αγγλική γλώσσα (με διαθέσιμη μετάφραση στα ελληνικά) και η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.


Πηγή/Αναδημοσίευση: http://professeur-alex.blogspot.gr/2015/05/blog-post.html